ପୁଷ୍ପମିତ୍ର ମହାନ୍ତି
କେରଳର ୱାୟନାଡ଼ ଲୋକସଭା ଉପନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ ନେତ୍ରୀ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ବିଜୟ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ବିଜୟ ବଳରେ ସେ ତାଙ୍କ ଭାଇ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆସନକୁ ପୁଣି ଥରେ ଅକ୍ତିଆର କରିଛନ୍ତି। ଏହି ବିଜୟ ଯୋଗେ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନେହେରୁ-ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାରର ତିନି ପ୍ରମୁଖ ସଦସ୍ୟ ସୋନିଆ, ରାହୁଲ ଓ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଏକାସାଙ୍ଗରେ ସଂସଦରେ ସାମିଲ ହୋଇଛନ୍ତି।
ୱାୟନାଡ଼: କଂଗ୍ରେସର ଗଡ଼
ବିଶେଷ କରି ୨୦୧୯ରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦମଦାର ବିଜୟ ପରେ କଂଗ୍ରେସର ଗଭୀର ମୂଳଦୁଆ ଥିବା ୱାୟନାଡ଼ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ଦଳ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳୀ ପାଲଟିଛି। ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କ ଅଭିଯାନ ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ଆଧାର କରି ପାରିବାରିକ ସଦ୍ଭାବନା ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ପ୍ରଚାରର ମିଶ୍ରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଭୋଟରଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଥିଲା। ତାଙ୍କର ବିଜୟ କେବଳ କଂଗ୍ରେସର ଦକ୍ଷିଣ ଗଡ଼କୁ ମଜଭୁତ କରି ନାହିଁ ବରଂ ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କୁ ଦଳର ନେତୃତ୍ୱ ବିତର୍କରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଭାବରେ ସ୍ଥାନିତକରି ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆଣିଛି।
ବ୍ୟବସ୍ଥାଗତ ଆହ୍ୱାନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ବିଜୟ
କେରଳରେ ଉତ୍ସବ ସତ୍ତ୍ୱେ ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କ ବିଜୟ କଂଗ୍ରେସର ଜାତୀୟ ରଣନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ସମାଲୋଚକମାନେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଛନ୍ତି ଯେ ନିର୍ବାଚନୀ ସଫଳତା ପାଇଁ ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ଉପରେ ଦଳର ନିର୍ଭରଶୀଳତା ତୃଣମୂଳ ନେତୃତ୍ୱ ଏବଂ ଦଳର ଅଭିନବତାକୁ ଦମନ କରୁଛି। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଏବଂ ଆଦର୍ଶଗତ ସ୍ପଷ୍ଟତାର ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ କଂଗ୍ରେସକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରାଯାଉଥିବାରୁ ପ୍ରମୁଖ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ବିଜେପିର ଆଧିପତ୍ୟ ଏଭଳି ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ବିଜୟର ସୀମିତତାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି।
ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ଏବଂ ବିରୋଧୀ ରାଜନୀତି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ
ସଂସଦରେ ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟର ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଯାହା କଂଗ୍ରେସକୁ ନିଜର ଭାବମୂର୍ତ୍ତିକୁ ପୁନଃ ନିର୍ମାଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଛି। ତେବେ ଆଗକୁ ଯିବାର ବାଟ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜରେ ଭରି ରହିଛି। ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ଵ ସହ ଏବେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନେତ୍ରୀ ଭାବରେ ନିଜର ଦ୍ଵିତୀୟ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ବିରୋଧୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ହେଉଥିବା ବଂଶବାଦ ରାଜନୀତିର ପ୍ରଚାରକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
କଂଗ୍ରେସ ଏହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପଦକ୍ଷେପ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରୁଥିବାବେଳେ ପ୍ରିୟଙ୍କାଙ୍କ ୱାୟନାଡ଼ ବିଜୟ ଦଳ ପାଇଁ ଉଭୟ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ଏବଂ ଦର୍ପଣ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ଯାହା ଦଳର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସାଂଗଠନିକ ନବୀକରଣର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ଏହି ବିଜୟ ଏକ ବ୍ୟାପକ ପୁନରୁତ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ନା ଏକ ଅଲଗା ସଫଳତା ହୋଇ ରହିବ ତାହା ଦେଶର ବଦଳୁଥିବା ରାଜନୈତିକ ଲହର ମଧ୍ୟରେ ଦଳ ଏହି ବିଜୟକୁ କିପରି ଉପଯୋଗ କରିବ ତାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବ।
ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟର
ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଗତିପଥ ୨୦୨୪ରେ ନାଟକୀୟ ମୋଡ଼ ନେଇଛି। ଏହା ତାଙ୍କୁ ପରଦା ପଛର ରଣନୀତିଜ୍ଞଙ୍କଠାରୁ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ଚେହେରାରେ ପରିଣତ କରିଛି। ତାଙ୍କ ଜେଜେମା ତଥା ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ତୁଳନାରେ ତାଙ୍କ କରିସ୍ମା ଏବଂ ହିନ୍ଦୀ ବକ୍ତୃତା ଉପରେ ଆଧିପତ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଚଳିତ ବର୍ଷ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟିର ଭାଗ୍ୟକୁ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଅନିଚ୍ଛାରୁ ନେତୃତ୍ୱ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରିୟଙ୍କ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ରାଜନୀତିର ଜଣେ ଅନିଚ୍ଛାଜନକ ନେତ୍ରୀ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଥିଲା। ସେ ନିଜ ପରିବାର ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବାସହ ଲୋକଲୋଚନରୁ ଦୂରେଇ ରହି ତାଙ୍କ ମା’ ସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ଭାଇ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିଲେ। ଜାନୁଆରି ୨୦୧୯ରେ ସେ ସକ୍ରିୟ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ। ସେ ଭାରତର ସର୍ବବୃହତ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟ ପୂର୍ବ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ପାଇଁ କଂଗ୍ରେସର ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପ୍ରୟାସ ସତ୍ତ୍ୱେ କଂଗ୍ରେସ ଉଭୟ ୨୦୧୯ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ୨୦୨୨ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା।
୨୦୨୪ରେ ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକ
ତେବେ ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନ ଏକ ନୂଆ ମୋଡ଼ ନେଇଥିଲା। ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରି ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟିର ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକ ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଥିଲେ। ଏକତା ଏବଂ ନ୍ୟାୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଚାଲିଥିବା ଅଭିଯାନ ଭାରତ ଯୋଡୋ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରାରେ ତାଙ୍କର ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଂଗ୍ରେସ କର୍ମକର୍ତ୍ତାଙ୍କୁ ଆହୁରି ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲା। ୨୦୧୯ରେ ୫୨ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ ପାଇଥିବା ଦଳ ୨୦୨୪ରେ ୯୯ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ ହାସଲ କରିଥିଲା।
କଂଗ୍ରେସର ଗଡ଼ କୁହାଯାଉଥିବା ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଦଳ ୬ଟି ଆସନ ପାଇଥିବା ବେଳେ ଏହାର ସହଯୋଗୀ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ୩୭ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଫଳାଫଳ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି (ବିଜେପି)ର ଆଧିପତ୍ୟକୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା। ବିଜେପିର ସଂସଦୀୟ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ହ୍ରାସ ହେବା ସହ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ୨୦୧୪ ପରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମେଣ୍ଟ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଛି।
ୱାୟନାଡରେ ନିର୍ବାଚନୀ ପଦାର୍ପଣ ଓ ବିଜୟ
ପ୍ରିୟଙ୍କା ୨୦୨୪ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି କେରଳର ୱାୟନାଡ଼ରେ ହୋଇଥିବା ଉପନିର୍ବାଚନରେ ବିପୁଳ ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି। ୱାୟନାଡ଼ରେ ବିଜୟ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସର ପୁନରୁଦ୍ଧାରରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ଦଳ ଭିତରେ ନୂଆ ଆଶା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଦଳର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ନେତା କହିଛନ୍ତି, “ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ଆଶାର ପ୍ରତୀକ ପାଲଟିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ଶକ୍ତି ଓ ଆକର୍ଷଣ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହେଉଛି।”
କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ନୂଆ ଯୁଗ?
କଂଗ୍ରେସ ତା’ର ପୂର୍ବ ଆଧିପତ୍ୟ ଫେରାଇ ଆଣିବାଠାରୁ ବହୁ ଦୂରରେ ଥିବାବେଳେ ରାଜନୈତିକ ବିଶ୍ଲେଷକମାନେ ଦଳର ଉନ୍ନତ ନିର୍ବାଚନୀ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବଢୁଥିବା ସମ୍ପୃକ୍ତିକୁ ଶ୍ରେୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକମାନେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ପ୍ରୟାସ କେବଳ ଦଳୀୟ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିନାହିଁ ବରଂ କଂଗ୍ରେସର ଭବିଷ୍ୟତ ଗଠନରେ ତାଙ୍କୁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଭାବରେ ଅବସ୍ଥାପିତ କରିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଇଁ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଗାନ୍ଧୀ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଅପେକ୍ଷାରେ ଥିବା କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟିରେ ଆଗରେ ଅଛନ୍ତି। ସେ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟର ସଙ୍କେତ ଦେଇଛନ୍ତି।
(ଲେଖକ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ। ମତାମତ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ।)
Tags: #WayanadByelections #PriyankaGandhi #Congress #Loksabha #Kerela
